کمیسیون تلفیق بودجه، وام ازدواج را برای سنین پایین به ۱۰۰ میلیون تومان افزایش داد

 

۳۰ دی ۱۳۹۹

به‌رغم اعتراض‌ دامنه‌دار فعالان حقوق کودک و حقوق زنان به بی‌توجهی قانون‌گذاران به مسئله کودک همسری، کمیسیون تلفیق بودجه مجلس از تصویب ۱۰۰ میلیون تومان وام برای ازدواج دختران زیر ۲۳ سال و پسران زیر ۲۵ سال خبر داد.

در حالی کمیسیون تلفیق بودجه مبلغ وام ازدواج را به طور ویژه برای کم‌سن‌ترها بالا می‌برد که دست کم دو مقام رسمی در سال‌های گذشته نسبت به تبعات این مسئله بر رواج کودک همسری و «معامله‌شدن» دختران در قالب ازدواج هشدار داده بودند.
رحیم زارع، سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه سه‌شنبه ۳۰ دی اعلام کرد براساس مصوبه جدید این کمیسیون وام ازدواج از ۵۰ میلیون تومان به ۷۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرده، اما این کمیسیون در مورد ازدواج کم‌سن و سال‌ها «استثناء» قائل شده و به همین خاطر «پسران زیر ۲۵سال و دختران زیر ۲۳ سال که در شرف ازدواج هستند هر کدام ۱۰۰میلیون تومان وام ازدواج دریافت می‌کنند».

سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه همچنین از پرداخت «تسهیلات قرض‌الحسنه و ودیعه مسکن» ۱۰۰ میلیون تومانی «برای پشتیبانی از فرزندآوری و فرزند سوم» خبر داد.

مجلس شورای اسلامی و دولت پیشتر نیز در بودجه سال ۹۸ تسهیلات ازدواج را از ۱۵ میلیون تومان به ۳۰ میلیون تومان و در بودجه ۹۹ از ۳۰ به ۵۰ میلیون تومان افزایش داده بودند.

در ایران وام ازدواج به دختران از ۱۳ سال و به پسران از ۱۵ سال پرداخت می‌شود.

ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی ازدواج دختر زیر ۱۳ سال را منوط به کسب اجازه از دادگاه و تعیین مصلحت کودک توسط دادگاه دانسته، اما همچنان والدین به دلایل مختلف مانند فقر، سودجویی و باورهای فرهنگی کودکان خود را وادار به ازدواج می‌کنند. رشد فقر در ایران همچنین به ازدواج‌های صوری برای دریافت وام ازدواج نیز انجامیده است.

محمدمهدی تندگویان، معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان، آذر ۹۷ نسبت به افزایش ۴ برابری کودک همسری هشدار داده بود:

«بررسی‌ها نشان می‌دهد که در برخی از نقاط کشور که با فقر فرهنگی و اقتصادی روبه‌رو هستیم، از وام ازدواج برای معامله کودکان زیر ۱۵ سال استفاده می‌شود. آمارهایی موجود است که [در ازدواج] کودکان زیر ۱۵ سال به ویژه دختران زیر این سنین از این وام استفاده کرده‌اند و این آمار نسبت به سال گذشته ۴ برابر شده است».

طیبه سیاوشی، نماینده دهم هم در دی‌ ۹۸ با هشدار نسبت به بالا رفتن آمار ازدواج دختران زیر ۱۵ سال گفت «با افزایش وام ازدواج تعداد متقاضیانِ این وام برای افراد زیر ۱۵ سال نسبت به سال ۱۳۹۶، حدوداً ۹۰ برابر شده است.»

بنا بر آمار مراجع رسمی، رواج کودک‌همسری از ۷ درصد در سال ۸۸ به ۱۱ درصد در سال ۹۸ رسیده است. در بهار ۹۹ ازدواج دختران کمتر از ۱۴ سال گرچه نسبت به سه سال گذشته کاهش داشته است، اماهمچنان هفت هزار ازدواج دختر بچه ۱۰ تا ۱۴ ساله و یک ازدواج دختر بچه کمتر از ۱۰ سال به ثبت رسیده است. این جدا از ازدواج‌هایی است که به دلایل مختلف به ثبت نرسیده‌اند.

طبق آمار معاونت پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور، ۱۷ درصد ازدواج دختران در ایران پیش از رسیدن به سن ۱۸ سالگی است و بیش از پنج درصد زنانی که در این مدت ازدواج کرده‌اند کمتر از ۱۵ سال سن داشته‌اند.