۸۰ درصد نان‌آوران کوچک غیرایرانی شناسنامه ندارند

 

«ممکن است با طرح جمع‌آوری کودکان کار تعداد ازدواج‌های زیر ۱۵ سال دختران به شکل تصاعدی بالا برود»

ایندپندنت، ثمانه قدرخان: معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌گوید بیش از ۸۰ درصد کودکانِ کارِ خیابانیِ کشور غیرایرانی هستند. به گفته وحید قبادی دانا، ۶۰ درصد این کودکان مدارک هویتی ندارند. این کودکان را بیشتر مهاجرانی تشکیل می‌دهند که با خانواده‌های خود از کشورهای همسایه – عمدتا افغانستان – به ایران عزیمت کرده‌اند. نان‌آورانی کوچک و غیرایرانی که بیشترین سود کارشان به جیب دلال‌ها می‌رود.

حق برخورداری از سلامت و تحصیل که از سوی مراجع دولتی هم به عنوان دو اصل مهم برای کودکان و نوجوانان محسوب می‌شود نیز از آنها دریغ شده‌است.

مقام‌های دولتی و سازمان بهزیستی می‌گویند «باید این اصل را بپذیریم که خیابان جای کار برای کودک نیست.» اما همچنان کودکان کار و خیابان در معرض انواع خطرات در سطح شهر هستند.

سازمان بهزیستی همچنین می‌گوید «ایجاد شرایط مناسب برای سلامت اجتماعی، معنوی و جسمی از دیگر حقوق کودکان بوده که ممکن است در شرایطی این موارد به خطر بیفتند.»

اصلی که بسیاری از افراد به آنها پافشاری دارند ولی در سال‌های گذشته تلاشی برای تغییر چهره خیابان در جهت ساماندهی کودکان کار انجام نشده‌است.

«مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار ایران» در سال ۱۳۹۶ از وجود نیم میلیون کودک کار در کشور خبر داد. در حالی که مدتی بعد الهام فخاری، رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران، ازغیرممکن بودن تخمین آمار دقیق از این کودکان گفت و اضافه کرد: «برخی از کارشناسان، آمار کودکان کار ایران را بیش از سه میلیون نفر دانستند اما به دلیل اینکه هیچ کدام از کودکان کار هیچ ثبت هویتی ندارند آمار دقیقی نمی‌توان در این باره ارائه کرد.»

نیم میلیون یا ۴۹۹ هزار نفر کودک کار و خیابان، فرقی در اصل مسئله زندگی این مردان و زنان کوچک نان‌آور ندارد. بنابراین برای هرکدام باید نسخه مخصوص خودش پیچیده شود و به گفته سازمان بهزیستی «مدیریت مورد» در مورد آنها اتخاذ شود. تا دهه گذشته بیشتر کودکان کار در کشور، ایرانی بودند ولی به مرور جای خود را به کودکان غیرایرانی داده‌اند؛ از خانواده‌های متفاوت و متنوع. آنها به دلایل متعدد همچون فقر، از کار افتادگی سرپرست خانواده، اعتیاد والدین یا بهره کشی و کرایه شدن وارد چرخه کار می‌شوند.